Μια συχνή και δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση που μπορεί να δημιουργηθεί στο μέσο ους και το μαστοειδές άντρο ονομάζεται χολοστεάτωμα.
Ο έξω ακουστικός πόρος και ο τυμπανικός υμένας καλύπτονται από δέρμα, το οποίο κατά τη διεργασία της κυτταρικής αύξησης έχει την ιδιαίτερη δυνατότητα της μετανάστευσης, σε αντίθεση με το υπόλοιπο σώμα, ούτως ώστε να μην κλείσει ο πόρος από τα αλλεπάλληλα στρώματα κερατινοποιημένων κυττάρων.
Το δέρμα του τυμπανικού υμένα στο αυτί μπορεί να μετατοπιστεί όμως και προς τα μέσα αντί για προς τα έξω που είναι το φυσιολογικό, με αποτέλεσμα να βρεθεί μέσα στο μέσο ους. Αυτό μπορεί να προκληθεί από προβλήματα στην παιδική ηλικία, συνεπώς η ακουστική σάλπιγγα δε λειτουργεί φυσιολογικά και αυτό οδηγεί σε σημαντικά μειωμένες πιέσεις στο μέσο ους και στο μαστοειδές άντρο. Παράλληλα η φυσιολογική πίεση του αέρα στον έξω ακουστικό πόρο πιέζει το δέρμα του τυμπανικού υμένα να εισβάλλει στο μέσο ους με τη μορφή «θυλάκου εισολκής». Αυτό καθίσταται ακόμη ευκολότερο όταν ο τυμπανικός υμένας από τις επανειλημμένες λοιμώξεις του μέσου ωτός έχει λεπτύνει και έχει μειωθεί η αντοχή του. Έτσι, όταν ο θύλακος γίνει πολύ βαθύς, το δέρμα δε μπορεί καθώς αυξάνεται να «μεταναστεύσει» και οι επιφανειακές στιβάδες των νεκρών κυττάρων αρχίζουν να συσσωρεύονται.
Αυτή η συσσώρευση νεκρού δέρματος στο αυτί, αναγκάζει τα ζωντανά κύτταρα του δέρματος να απλωθούν και έτσι σχηματίζουν αλλεπάλληλες στιβάδες από νεκρά κύτταρα, τα οποία τελικά περικυκλώνονται από μια πολύ λεπτή στιβάδα από ακόμη ζωντανό και ενεργώς αυξανόμενο δέρμα τυμπανικού υμένα. Αυτό ονομάζεται χολοστεάτωμα.
Καθώς το χολοστεάτωμα εξαπλώνεται μέσα στο μέσο ους και το μαστοειδές άντρο μπορεί να προκύψει:
- Βαρηκοΐα, η οποία συνοδεύεται συχνά από ζάλη, λόγω βλάβης των οργάνων της ισορροπίας του έσω ους
- Παράλυση του ημιμορίου του προσώπου, λόγω βλάβης του προσωπικού νεύρου
- Μείζουσες νευρικές επιπλοκές αν προκαλέσει βλάβη στον εγκέφαλο, μεταξύ των οποίων η επιληψία, ή ακόμη και ο θάνατος
Το πιο σύνηθες σύμπτωμα της εν λόγω πάθησης είναι το δύσοσμο έκκριμα που προέρχεται από τη λοίμωξη του συσσωρευμένου νεκρού δέρματος.
Η θεραπεία του χολοστεατώματος απαιτεί συχνά χειρουργική επέμβαση ώστε να καταστεί ασφαλές το αυτί.